Kuzey Kore (Resmi İsmi: Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti), Doğu Asya’da yer alan bir ülkedir. Çin ve Güney Kore ile kara hududu paylaşır ve Japon Denizi’ne (Doğu Denizi) kıyısı vardır. Başşehri Pyongyang’dır.
Tarih ve Siyasi Durum:
- Kuzey Kore, 1948 yılında Kore Yarımadası’nın kuzeyinde, Sovyetler Birliği’nin desteklediği bir komünist hükümet olarak kuruldu. Bu, Kore Savaşı’nın (1950-1953) patlak vermesine neden oldu. Savaşın akabinde, yarımada iki başka devlet olarak bölündü: Kuzey Kore ve Güney Kore.
Ülkenin hükümet yapısı, tek parti idaresi ve askeri bir liderlik tarafından denetim edilmektedir. Kim ailesinin kararı altında olan ülkenin mevcut lideri Kim Jong-un’dur.
Ekonomi:
- Kuzey Kore’nin iktisadı büyük ölçüde devlet denetimindedir ve milletlerarası yaptırımlar, ülkenin ekonomik gelişimini kısıtlamıştır. Tarım, madencilik ve askeri üretim iktisadın ana bölümlerindendir.
- Ülkenin ekonomik durumu, kıtlık ve yoksulluk üzere toplumsal sıkıntılara yol açmıştır.
Toplum ve İnsan Hakları:
- Kuzey Kore, çok sıkı bir devlet denetimi altındadır ve vatandaşlarının temel hakları sonludur. Medya, tabir özgürlüğü ve siyasi zıt görüşler üzerinde önemli kısıtlamalar bulunmaktadır.
- Uluslararası insan hakları tertipleri, Kuzey Kore’deki insan hakları ihlalleri hakkında sık sık raporlar yayınlamaktadır.
- Raporlar, Kuzey Kore’deki çeşitli insan hakları ihlallerini belgelemektedir. Bunlar ortasında zorla çalıştırma, keyfi tutuklamalar, azap, toplama kamplarındaki makûs muamele, söz özgürlüğü kısıtlamaları ve siyasi karşı görüşlere yönelik baskılar yer alır.
- Uluslararası insan hakları tertipleri, raporlarını çoklukla mülteci ve kaçaklardan, uydu imgelerinden, dış ülkelerdeki Kuzey Kore uzmanlarından ve sonlu sayıda içerideki kaynaklardan gelen bilgilere dayanarak hazırlar. Bu kaynakların güvenilirliği, raporların doğruluğunu belirlemede kritik bir rol oynar.
Dış Bağlar:
- Kuzey Kore’nin dış alakaları ekseriyetle tansiyonlu ve izole edici bir nitelik taşır. Ülke, nükleer silah programı ve askeri gelişmeleri nedeniyle milletlerarası toplumla gergin münasebetler içerisindedir.
- Çin, Kuzey Kore’nin en büyük ticaret ortağı ve müttefikidir, lakin Çin de Kuzey Kore’nin nükleer silah programından kaygı duymaktadır.
KUZEY KORE HAKKINDA ORTAYA ATILAN İDDİALAR
Öte yandan Kuzey Kore hakkında ortaya atılan kimi argümanlar, ülkede yaşanan durumların dışarıdan nasıl göründüğüyle ilgili çeşitli senaryoları içerir. İşte bu tıp tezlerden kimileri:
Turistlere Gösterilen Uydurma Senaryolar:
- Kuzey Kore’de turistler için belli bir “hayali senaryo” yaratıldığı argüman edilir. Yani, turistler ülkeye geldiğinde, resmi olarak düzenlenen seyahatler ve rehberler aracılığıyla, ülkenin hayat şartlarını idealize eden bir imaj sunulur. Bu senaryo, Kuzey Kore’nin milletlerarası imajını olumlu göstermek emeliyle hazırlanır. Bu tıp düzenlemeler, turistlerin ülkenin gerçek şartlarını gözlemlemelerini zorlaştırabilir.
Gizli Toplama Kampları:
- Kuzey Kore’de, devlet tersi faaliyetlerde bulunan yahut hükümet tarafından tehdit olarak görülen şahısların tutulduğu bilinmeyen toplama kamplarının olduğu argüman edilir. Bu kamplarda, azap, zorla çalıştırma ve berbat muamele üzere insan hakları ihlallerinin yaşandığına dair raporlar bulunmaktadır. Kampların varlığı, milletlerarası insan hakları tertipleri tarafından belgelenmiştir, lakin içeriye erişim hudutlu olduğundan detaylar ekseriyetle meçhuldür.
Siyasi Rejim ve Medya Manipülasyonu:
- Kuzey Kore’nin medya ve bilgi akışını sıkı bir biçimde denetim ettiği, hükümetin istediği bilgileri halkla paylaştığı ve aksi görüşleri bastırdığı argüman edilir. Bu durum, halkın dünya olaylarından ve memleketler arası gelişmelerden haberdar olmasını kısıtlar. Ayrıyeten, hükümet tarafından denetlenen medya, ekseriyetle ülkenin gelişmiş ve müreffeh bir yer olduğunu gösterecek formda haberler sunar.
Ekonomik Kıtlık ve Kaynak Dağılımı:
- Ülke içindeki ekonomik kriz ve kıtlık, hükümet tarafından gizlenmeye çalışılabilir. Turistlerin ziyaret ettiği bölgelerde çoklukla pak ve nizamlı bir ortam sunulurken, kırsal bölgelerde ve kentlerde gerçek ekonomik zorluklar ve ömür şartları hakkında bilgi verilmemesi argüman edilir.
Dışarıdan Gelen Yardımların Dağılımı:
- Uluslararası yardımların ve yardımların ülkeye geldiğinde hükümet tarafından ayrılmadığı ve bu yardımların çoğunlukla askeri harcamalar yahut seçkin sınıflar için kullanıldığı argüman edilmektedir. Bu durum, yardımların muhtaçlık sahiplerine ulaşmadığına dair tenkitleri artırır.
Gizli Nükleer Kentler:
- Kuzey Kore’nin nükleer programı, ülke dışındaki uzmanlar tarafından epey bâtın tutulmaktadır. Lakin, ülkede nükleer tesislerin ve araştırma merkezlerinin bulunduğu birçok zımnî kent ve tesis olduğu argüman edilmektedir. Bu tesislerin tam yerleri ekseriyetle uydu imajları ve kaçak bilgi kaynakları aracılığıyla varsayım edilmektedir.
Kuzey Kore’de Çalışan Kimsesiz Çocuklar:
- Ülkenin birtakım bölgelerinde, bilhassa kırsal alanlarda, kimsesiz çocuklar yahut yetim çocuklar için devlet dayanaklı “çalışma okulları” bulunmaktadır. Bu okullar, çocuklara hem eğitim hem de iş marifetleri öğretir. Lakin, bu sistemin bazen çocuk işçiliğine dönüştüğü ve çocukların ağır kurallarda çalıştığına dair raporlar vardır.
Kuzey Kore’nin “İki Vakit Dilimi”:
- Kuzey Kore, 2015 yılında kendi vakit dilimini başlatarak, Kore Standart Vakti’nden (KST) 30 dakika geri çekilmişti. Bu, ülkenin tarihî olarak Japonya’nın tesirinden kurtulma simgesi olarak görülüyordu. Lakin, bu uygulama 2018 yılında geri alındı ve tekrar Kore Standart Vakti’ne dönüldü.
Kuzey Kore’nin Kendine Mahsus Alfabesi:
- Kuzey Kore, Güney Kore’den farklı olarak kendi alfabesi olan “Chosongul”u kullanır. Bu alfabe, tıpkı vakitte Güney Kore’de de kullanılmakla birlikte, Kuzey Kore’nin kendi okulları ve resmi dokümanlarında bu alfabenin özel bir versiyonu uygulanır.
Kim Jong-un’un “Tartışmasız Liderlik Tarzı”:
- Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, kişisel bir ikonografi geliştirmiştir. Ülkede, Kim Jong-un’un çeşitli muvaffakiyetleri ve yetenekleri hakkında yücelten çok sayıda propaganda ve mitoloji oluşturulmuştur. Bu tıp propaganda, toplumda “tartışmasız” bir başkan imajı oluşturmak için kullanılır.
Kuzey Kore’nin Kendi Spor Oyunları:
- Kuzey Kore’nin lokal şenliklerinde ve spor etkinliklerinde kendine mahsus oyunlar ve yarışlar düzenlenir. Bu etkinlikler, ülkedeki kültürel kıymetleri ve ideolojik temaları yüceltmek gayesiyle organize edilir. Bilhassa “Masal Sporları” ismi verilen şovlar, büyük kalabalıklara hitap eder ve ekseriyetle ulusal kutlamaların bir modülü olarak gerçekleştirilir.